“Triệu Phong/Người Việt
(Phỏng theo bài viết 'Enmeshing the dragon in a web of ties' của William Choong, chủ biên báo The Straits Times)
Cũng như nhiều thanh niên khác lớn lên ở Singapore vào thập niên 1980, tôi mang hai hình ảnh trái ngược về xứ Việt Nam.
Một đằng là một đạo quân quần áo tả tơi mà thắng được một đạo quân hùng hậu của Hoa Kỳ. Một đằng chính sách đổi mới của Việt Nam bắt đầu từ năm 1986 đã nhanh chóng đưa xứ này vào nền kinh tế toàn cầu. Trong khi hiện tại của Việt Nam khác biệt đáng kể so với quá khứ, thì quan hệ với Trung Hoa, quốc gia láng giềng hùng mạnh và cũng là thách thức về chính sách ngoại giao lớn nhất của Việt Nam, lại vẫn còn mắc kẹt với quá khứ.
Trong tác phẩm viết năm 2006, “China and Vietnam: The Politics of Symmetry”, Giáo Sư Brantly Womack nhận xét rằng Trung Hoa và Việt Nam có một mối quan hệ chặt chẽ trong hơn 3000 năm. Hai mươi năm trước, họ là kẻ thù không đội trời chung khiến dẫn đến cuộc xung đột biên giới năm 1979. Cách đây năm mươi năm, họ là đồng chí hữu nghị thắm thiết khi cùng theo lý tưởng cách mạng Cộng Sản.
Năm trăm năm trước, cả hai đều là vương quốc phong kiến. Và cách đây 1500 năm, Việt Nam là một phần của Trung Hoa. Qua những quá trình lịch sử này, GS Womack tìm ra một hằng số, “Dù rằng Trung Hoa quá lớn mạnh và Việt Nam thì quá bé nhỏ trong tương quan bất đối xứng này, nhưng nước lớn ấy hiếm khi thống trị được quốc gia bé nhỏ kia.”
Bởi thế, trong khi quả không sai khi nói rằng quan hệ Việt-Trung đã cải thiện đáng kể, thì cũng đúng khi nói rằng các giới chức Việt Nam không nuôi mấy ảo tưởng về quan hệ giữa Hà Nội với Bắc Kinh. Một nhà ngoại giao Á Châu nói, “Ký ức về trận chiến năm 1979 vẫn chưa phai mờ. Và phía Việt Nam đặc biệt khá thận trọng trong khi Trung Hoa càng mạnh tay hơn nơi khu vực tranh chấp quần đảo Trường Sa.”
Từ khi bình thường hóa quan hệ vào nằm 1991, Việt Nam và Trung Hoa đã tạo nên một cơ chế để điều hành mối giao hảo. Hiện nay, mỗi năm hai bên trao đổi với nhau hơn 100 phái đoàn đại biểu ở mọi đẳng cấp. Trên bình diện kinh tế, cả hai lại càng tương thuộc lẫn nhau hơn. Trước hiện trạng suy giảm mức đầu tư của quốc tế, Hà Nội tập trung vào việc thu hút hầu bao của Trung Hoa. Ví dụ gần đây, nhà cầm quyền có bắt giữ một phóng viên và một blogger sau khi họ phản đối chống lại việc Hà Nội chấp thuận một kế hoạch trị giá 1.6 tỉ Mỹ kim, cho phép một công ty Trung Hoa khai thác mỏ bauxite ở cao nguyên Trung Phần.
Mới đây, đại sứ Trung Hoa ở Á Châu Xue Hanqin trả lời phỏng vấn của tờ The Straits Times khi nói rằng, cả Hà Nội lẫn Bắc Kinh đều “nhìn về phía trước” trong mối tương tác của hai nước. Ông Xue nói, “Nếu những mâu thuẫn của quá khứ vẫn còn vướng mắc thì làm sao chúng tôi lại có thể có được một mối liên hệ song phương tốt đẹp như thế?”
Ðây có thể là một lối diễn giải mộc mạc, đơn sơ. Việt Nam không ước ao được ràng buộc với đại cường nào như Trung Hoa, Hoa Kỳ, và Nga. Theo truyền thống, các đại cường thường dùng Việt Nam như một con chốt để đối chọi nhau. Bằng cách theo đuổi một sự giao hảo tốt với tất cả, khả năng bị đem ra đổi chác hy vọng sẽ nhỏ bớt đi.
Sự tránh không để bị ràng buộc ấy cũng là chứng cớ trong cố gắng của Hà Nội, cho Trung Hoa mắc kẹt ở diễn đàn các nước trong vùng cũng như quốc tế. Lôi kéo được Trung Hoa sa vào mạng lưới ấy, Trung Hoa sẽ phải gia tăng tham dự vào với diễn đàn khu vực và quốc tế. Do vậy, nếu có phải lập lại vụ 1979 một lần nữa ắt Trung Hoa sẽ phải đắn đo kỹ hơn.
Trong bối cảnh ấy, Việt Nam phải chạy nước rút. Năm 1993, lập lại bang giao với Hoa Kỳ. Hai năm sau, gia nhập Asean, tổ chức các nước Ðông Nam Á. Năm 2006, gia nhập WTO, tổ chức mậu dịch thế giới, và chủ trì khối Apec. Năm ngoái, Việt Nam giành được chiếc ghế không thường trực của Hội Ðồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.
Từ đây, Singapore có thể đóng một vai trò nhỏ nhưng không phải không quan trọng, trong việc giúp Việt Nam dứt bỏ được căn nguyên Mác-Xít Lê-Nin-Nít của mình, và trở nên xã hội hóa hơn qua mạng lưới của diễn đàn khu vực và quốc tế của Á Châu.
Singapore nay là nhà đầu tư ngoại quốc đứng hàng thứ năm và đối tác thương mãi của Việt Nam. Một Thỏa Ước Liên Kết dẫn đạo cho sự hợp tác kinh tế ở sáu khu vực gồm giáo dục, tài chánh, đầu tư và giao thông. Ðầu tuần này, hai nước cũng đã ký kết một Thỏa Ước Hợp Tác Quốc Phòng để gia tăng mối liên hệ phòng thủ.
Quan trọng hơn nữa, Singapore vốn đã có một kinh nghiệm lâu dài trong diễn đàn khu vực và quốc tế như Asean, Apec và WTO. Ông Simon Wong, Ðại Sứ Singapore ở Việt Nam nói, “Chúng tôi như một cuốn sách mở sẵn cho Việt Nam. Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với họ bằng đường lối hỗ tương, hay từ một góc độ quốc tế.
Giáo Sư Carl Thayer, một chuyên gia về Việt Nam thuộc trường University of New South Wales nói, “Từ một tổng quan rộng hơn, Singapore có giá trị đối với Việt Nam vì chính sách ngoại giao thực tiễn của mình và sự duy trì mối bang giao của nó với hai nước Trung Hoa và Hoa Kỳ. Việt Nam muốn học kinh nghiệm từ Singapore vì quốc gia này đã thành công nhờ biết dùng nguồn nhân lực để phát triển, tạo được uy danh trên trường quốc tế và có tác động lớn hơn so với tầm vóc của mình đối với các vấn đề quốc tế.”
Như ghi nhận của Giáo Sư Womack, người khổng lồ Trung Hoa vừa mới đá vào Việt Nam, một 'hòn đá ở biên giới phía Nam' của Trung Hoa, nói theo ý niệm tự cho mình là to lớn của Trung Hoa. Ðá không ngừng, tuy nhiên, sức mạnh của Trung Hoa bị tan vỡ khi đụng phải hòn đá Việt Nam, và tuy Việt Nam có bị thương tổn thật nhưng Bắc Kinh phải hiểu rằng nước Trung Hoa nhỏ hơn họ tưởng nhiều. Với chính sách liên kết lưỡng cực của Việt Nam và gài Trung Hoa vào mạng lưới, người khổng lồ Trung Hoa vấp phải hòn đá Việt Nam đang là một hiện thực về lâu về dài. (T.P)
(*) Tựa do Người Việt đặt”
(Người Việt, http://www.nguoi-viet.com/absolutenm/anmviewer.asp?a=101148&z=1
Mời đọc thêm:
Dư luận tiếp tục chỉ trích trang Web Ðảng CSVN tiếp tay cho Trung Quốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4329459
Cơ quan LHQ nói về blogger Việt Nam
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4326273
VN thả phóng viên Phạm Ðoan Trang và blogger Người Buôn Gió
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4320420
Úc-Việt thúc đẩy quan hệ đối tác
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4320352
'Một đảng không có nghĩa là mất dân chủ'
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4314742
Phản ứng về vụ bắt blogger và nhà báo
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4313216
Việt Nam báo cáo về thềm lục địa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4312345
Vì sao quá nhiều người bị bắt vì tội “xâm phạm an ninh quốc gia”?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4311839
Thêm blogger bị bắt
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4310892
'Ngừng hợp đồng' vì bài Bức tường Berlin
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4310913
Trung Quốc biến Mekong thành con sông gây bất hòa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4310956
Cảnh báo về họa ngoại xâm
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2943406
101 đoàn thể trong và ngoài nước chống nhượng đất, biển cho Trung Quốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2937155
Có nên né tránh cuộc chiến 30 năm trước?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2943438
Biểu tình chống Trung Quốc ức hiếp nước Việt:
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1568520
Hoàng Sa và Trường Sa của Trung Quốc?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1571771
Một vài link về Trường Sa-Hoàng sa..
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1644796
http://blog.360.yahoo.com/blog-1uE_PSo9frLCQG9MxjEYjvUG6DVzc4XtuIdQ?p=1320
Đọc báo về Trường Sa-Hoàng Sa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1654427
http://blog.360.yahoo.com/blog-1uE_PSo9frLCQG9MxjEYjvUG6DVzc4XtuIdQ?p=1322
Phản đối Trung Quốc lấn chiếm Việt Nam
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1660884
Phản đối Trung Quốc lấn chiếm Việt Nam (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1670350
Jan. 19: Phản đối Trung Quốc lấn chiếm Việt Nam
http://blog.360.yahoo.com/blog-1uE_PSo9frLCQG9MxjEYjvUG6DVzc4XtuIdQ?p=1366
Jan. 20: Phản đối Trung Quốc lấn chiếm Việt Nam
http://blog.360.yahoo.com/blog-1uE_PSo9frLCQG9MxjEYjvUG6DVzc4XtuIdQ?p=1369
Trường Sa-Hoàng Sa của Việt Nam
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1682372
Trường Sa-Hoàng Sa của Việt Nam (2)
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1686462
Hoàng Sa-Trường Sa: Nỗi buồn mang tên Việt Nam..
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1686589
Hoàng Sa-Trường Sa: Công và Tội?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1688988
Hoàng Sa-Trường Sa: Điểm báo 24/01/2008
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1690147
Nhiều người tham gia biểu tình chống Trung Quốc bị thẩm vấn, giam giữ
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1691669
Hoàng Sa-Trường Sa: Điểm báo 25/01/2008
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1694134
Về lá thư của Phạm Văn Đồng năm 1958
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1694251
Quan điểm của tân Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ về vấn đề Hoàng Sa-Trường Sa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1694367
Công an thẩm vấn gắt gao những người tham gia biểu tình chống Trung Quốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1695093
Olympics ở Trung Quốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/olympics-trung-qu-c
Những người không muốn mất Hoàng Sa-Trường Sa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1769543
Phản đối rước đuốc thế vận hội Bắc Kinh 2008
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1891934
Giới trẻ trong nước.. Olympics 2008
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1891951
Những gì truyền thông VN không nhắc tới
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1901427
San Francisco: Rước đuốc “chui” và lễ bế mạc “chui”
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1901471
Thế Vận hội sẽ 'phục hồi khủng hoảng'
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1901553
Phản đối chính trị hóa Olympics
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1901584
Lộ trình rước đuốc Olympics tại Sài Gòn được giữ bí mật?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1909550
Những hình ảnh khó quên..
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1910279
CSVN cấm báo chí loan tin liên quan đến Olympic Bắc Kinh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1951826
Cộng Sản VN quyết tâm ủng hộ Cộng Sản Tàu ??
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1957156
VN ngăn chặn biểu tình rước đuốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1957648
Bộ trưởng Ngoại giao TQ thăm VN
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1972407
Căn cứ tàu ngầm hạt nhân mới ở Hải Nam?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1973671
Việc Nam trên bàn cờ quân sự khu vực
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1983577
Trước giờ rước đuốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/tru-c-gi-ru-c-du-c
Bắt người trước lễ rước đuốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1993378
Biểu tình chống đối Trung Cộng về vấn đề bảo tồn lãnh thổ Việt Nam
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1993388
Saigon rước đuốc Olympic Bắc Kinh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1995206
Người Việt Houston biểu tình
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/1996423
Thơ ngỏ gởi Tổng Thơ Ký Liên Hiệp Quốc..
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2004072
Ân xá Quốc tế lên tiếng về vụ bắt người
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2004839
RSF đòi CSVN thả các người bị bắt vì chống rước đuốc Olympic Bắc Kinh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2007084
Cờ Trung Quốc trên đường phố Sài Gòn
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2014516
Phản đối kế hoạch thăm Trường Sa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2020954
Hủy chuyến thị sát Trường Sa
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2038497
Mất việc sau vụ rước đuốc Olympic Bắc Kinh
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/2008/05/07/m-t-vi-c-sau-v-ru-c-du-c-olympic-b-c-kinh
Trung Quốc nước đôi về căn cứ tàu ngầm
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2064328
Đạo diễn Song Chi
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2065692
50 năm sau..
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/2008/09/13/50-nam-sau
Mộng thống trị đại dương của Trung Quốc
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2559926
Những thế cờ biển Đông
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2732672
Cnooc khai thác ở Biển Đông
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2760231
Đường biên giới trong ký ức
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/2957726
Khéo léo trong tranh chấp Biển Đông
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3141082
Báo Du lịch bị đình bản
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3153732
Hồ Diệu Bang, Thiên An Môn và Việt Nam
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3153785
Công nhân nước ngoài ồ ạt vào VN?
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3157744
Tiếp xúc Trung-Việt tại Hải Nam
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/3161808
Đồng châu cộng tế: Hoa Kỳ và Trung Quốc cùng thuyền.
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4193636
Tương lai chính sách Mỹ ở Biển Đông
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4193605
Mỹ-Trung cam kết tăng cường hợp tác chính trị, kinh tế
http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4193657
Xem đầy đủ bài viết tại http://my.opera.com/Le%20Thanh%20Hoang%20Dan/blog/show.dml/4334873
No comments:
Post a Comment